Tìm hiểu về vitamin A và vitamin D

* Vitamin A

– Nguồn gốc:

+ Động vật:gan cá, trứng, sữa, thịt, cá
+ Thực vật: gấc, cà chua, cà rốt và rau xanh.

– Tác dụng và cơ chế tác dụng:

+ Trên mắt: tạo sắc tố võng mạc rhodopsin giúp điều tiết mắt trong ánh sáng tối( thiếu ánh sang) => khô mắt, quáng gà, viêm loét giác mạc…
+ Trên da và niêm mạc: bảo vệ sự toàn vẹn của cơ cấu và chức năng biểu mô khắp cơ thể. Tăng chất nhày, ức chế sừng hóa => trị chứng cá, vảy nến, chậm lành vết thương, khô da…
+ Trên xương: phát triển xương, cơ thể => trẻ em còi xương, chậm lớn.
+ Trên hệ miễn dịch: phát triển lách và tuyến ức( tạo lympho bào)=> tăng sức
đề kháng.
+ Ngoài ra, thiếu vitamin A còn dẫn tới tổn thương đường hô hấp, tiết niệu, sinh dục và thiếu máu nhược sắc.

– Tác dụng không mong muốn:

+ Chỉ gặp khi dùng liều cao hoặc dài ngày
+ Ngộ độc cấp tính:hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, kích thích, đau đầu, co giật, mê sảng. Trẻ nhỏ có thể phổng thóp, co giật.
+ Ngộ độc mạn tính:mệt mỏi, dễ kích thích, chán ăn, sụt cân, rối loạn tiêu hóa, sốt, gan to, trẻ em chậm lớn, phụ nữ có thai dùng liều cao có thể dẫn tới quái thai.

* Vitamin D( calciferol)

– Nguồn gốc: thức ăn từ động vật như sữa, bơ, trứng, thịt
– D3: tổng hợp ở tế bào nhờ ánh sáng tử ngoại.
– D2:tổng hợp từ esgosterol trong nấm và men bia.

– Tác dụng và cơ chế:

+ Tham gia cấu tạo xương:
+ Chuyển hóa các chất vô cơ là calci và photphat
+ Tăng hấpthu canxi và photphat
+ Tăng THT calci ở ống lượn gần, calci hóa sụn tăng trưng.
+ Điều hòa nồng độ calci trong máu
+ Tham gia biệt hóa tế bào biểu mô, ức chế tế bào ung thư như tuyến tiết melanin, ung thư vú..

– Chỉ định:

+ Phòng và điều trị còi xương do thiếu vitamin D
+ Phòng và điều trị loãng xương, dễ gãy xương
+ Chống co giật do suy tuyến giáp
+ Điều trị hạ Ca máu
+ Một số bệnh ngoại khoa như xơ cứng bì.

– Chống chỉ định:

Tăng calci máu, bệnh cấp tính ở gan thận, lao phổi đang tiến triển, mẫn cảm với vitamin D.