ĐIỀU HOÀ QUÁ TRÌNH CẦM MÁU

Cơ thể con người luôn có khá năng tự điều chỉnh mọi hoạt động của mình theo những quy luật chặt chẽ và lý thú. Quá trình cầm máu kỳ đầu thông qua các hoạt động như hoạt hoá tiêu cầu, khởi động các con đường đông máu… để tạo ra đinh cầm máu.

Tuy nhiên các hoạt động cầm máu chỉ được phát triển đến một lúc nào đó thì buộc phải dừng lại, nếu không sẽ xảy ra các hậu quả không kém phần nghiêm trọng. Để đảm bảo được hiện tương đó phải thông qua một quá trình điều hoà cầm máu.

1.Vai trò rủa huyết tương:

– Trong huyết tương có chứa adenylakinase và phosphatase, nhờ những men này mà ADP- đối tượng cơ bản gây nên sự dính và ngưng tập tiểu cầu- được tạo ra ở một mức độ nào đó sẽ bị thuý phân. Adenosin là một chất ức chế ngưng tập tiểu cẩu rất mạnh.
– Ngoài ra trong huyết tương còn có chất ức chế ngưng tập tiểu cầu khác thông qua cơ chế phân huý ADP và thrombin.

2.Vai trò của thành mạch

– Điều hòa qua vai trò của prostacyclin (PGI2) Prostacyclin là một chất ức chế ngưng tập tiểu cầu rất mạnh thông qua việc thúc đẩy sự tổng hợp AMP vòng đế từ đó ức chế tác dụng của thromboxan A2.
– Tế bào nội mạc có chứa men prostacylin synthetase; Men này đã thực hiện việc xúc tác để chuyển acid arachidonic thành prostacyclin
– Ngoài ra prostacyclin còn được tống hợp liên tục trong tế bào nội mỏ ở phối ; hoặc từ một số tiêu cáu lưu thông cũng tổng hợp ra được các endoperocid và chất này được chuyến thành prostacyclin lưu thông ở trong máu. Do thời gian bán huý rất ngắn (khoảng 3 phút) nén nồng độ prostacyclin trong động mạch luôn cao hơn trong tĩnh mạch.
* Lưu ý: V. Aspirin cũng có tác dụng ức chế men prostacyclin synthetase, vì thế đây cũng là một trở ngại khi dùng chất này để chống huyết khối. Tuy nhiên vì aspirin có tác dụng ức chê men cyclo-oxygenase (của hệ thống ống tiểu cầu) mạnh hơn nhiều so với tác dụng ức chế prostacyclin synthetase, bới vậy có thê dùng aspirin liều thấp vẫn có thể ngăn cản được quá trình tạo huyết khối.

3. Điều hòa nhờ vai trò của các enzym:

+ Các enzym như ATPase, ADPase, 5- dinucleotid có ở bề mặt tế bào nội mạc làm trung hoà nhanh chóng ATP và ADP do tiểu cẩu hoạt hoá phóng thích ra, nhờ vậy mà góp phán vào việc điều hoà hoạt động cầm máu.
– Vai trò của các tế bào máu trong điều hoà cầm máu:
+ Vai trò của phospholipid màng: Nếu bạch cầu quá nhiều cũng có thể gây rối loạn quá trình cầm máu. Mật khác nhiều công trình nghiên cứu cho thấy khi tiêu cầu cao kèm theo hồng cầu cũng cao thì hay có các rối loạn cầm máu hơn so với khi chi có tiểu cầu cao đơn thuần.

+ Người ta cho rằng trong các hoạt động cầm máu cũng như đông máu đều có sự tham gia của phospholipid không chi của tiếu cầu mà còn cúa bạch cầu và hồng cầu nữa.

4. Vai trò của thực bào trong đông máu và tiêu fibrin:

+ Nhờ các đại thực bào có chứa các thụ thê của các protein đông máu, đặc biệt nhờ vai trò của quá trình thực bào trong tiêu fibrin; Ngoài ra một số chất có nguồn gốc là proenzym, các tác nhân oxy hoá … cũng có tác động lên sự điều hoà cầm máu..
– Vai trò của quá trình tiêu fibrin Các sán phẩm thoái hoá fibrinogen và fibrin (FDPs)đểu có tác dụng chốn” ngưng tập tiếu cầu,bới vậy mà trực tiếp ánh hướng đến ht)& đông cầm máu.Cần lưu ý đến đặc điểm này trong các trường hợp bị DlC,hoặc sử dụng thuốc tiêu fibrin…