Tiểu cầu dính vào các thành phần dưới nội mạc

Khi thành mạch bị tổn thương, lớp tế bào nội mạc bị phá vỡ, các tổ chức dưới nội mạc như collagen, màng nền, vi sợi, chất chun., được bộc lộ.

– Đây là điều kiện cơ bản cho hiện tượng dính và ngưng tập xảy ra, trước hết là tiểu cấu trong phần thể tích máu tại vùng có tổn thương.

– Dính tiểu cầu vào collagen là một hiện tượng nổi bật nhất. Người ta cho rằng hiện tượng kết dính này là do lực hút tĩnh điện: tiểu cầu có điện tích âm vì có nhiều acid sialic ở màng đã dính vào nhóm amin (-NH2) của collagen có điện tích dương. Sự kết dính này xảy ra tức khắc, không cần có calci và các yếu tố đông máu trong huyết tương. 

– Những công trình nghiên cứu gần đây đã cho thấy sự tham gia rất tích cực của các yếu tố von-Willebrand (được tạo ra từ tế bào nội mạc và mẫu tiểu cầu), cũng như các yếu tố GPIb, GPIIb/IIIa (nằm ngay ở màng tiểu cầu) trong việc tạo ra sự kết dính cúa tiểu cầu vào coilagen dưới lớp tế bào nội mạc.

– Ở đây yếu tố von-Willebrand đã trở thành” chất keo sinh học” gắn kết các phân tứ GPIb và GPIIa/IIIa của tiểu cầu với collagen qua các vị trí dính.
=> Sự kết dính này đã làm phán tử von-Willebrand đó bị thay đối cấu trúc.

– Tiếp theo tiểu cầu lại tiếp tục gán kết với phân tử von-Willebrand khác để mớ rộng quá trình dính kết.
– Ngoài ra tiểu cầu còn gắn kết với cả một số thành phần khác nữa, đặc biệt với microfibrin (vi sợi) do bởi phân tử microfibrin có nhiều điểm vể cấu trúc khá giống với von-WiIIebrand.
– Mặt khác collagen cũng còn là một yếu tố kích thích sự ngưng tập tiểu cầu; điều này đã được khẳng định trên thực tế và qua các công trình thực nghiệm.

=> Có thế nói sự dính tiểu cầu xảy ra tức khắc này khởi đầu cho một hoạt động cám máu hết sức rầm rộ : ngay sau đó sẽ xảy ra hiện tượng ngưng tập thay hình đổi dạng và để rồi phóng thích ra tất cả các thành phần bên trong của lớp tiểu cầu đầu tiên này.

– Có tác giả đã sử dụng ngữ ” hoạt hoá tiểu cầu ” đế chí bước khới đầu này. Dòng máu tiếp tục đưa thêm tiếu cấu đến, sô lượng các tiếu cáu được hoạt hoá cũng vì thế mà không ngừng tăng lên;Và chính đó cũng là cơ sơ của một diễn tiến mò rộng trong hoạt động cầm máu.